Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc
Công ty Tâm Việt, TS Phan Quốc Việt, thực sự là người không chịu ngồi yên lấy
một phút, theo đúng nghĩa của từ này. Lúc tôi vào phòng, anh vừa cắp cặp đi dạy
về đã leo phắt lên “tập làm xiếc” trên một tấm ván đặt trên hai khúc gỗ tròn.
Bắt đầu Đại học với ngành địa
vật lý, rồi lại lấy bằng TS… Toán - Lý ở Đại học Tổng hợp Lomonosov (Liên Xô
cũ); từng là Chánh văn phòng, Bí thư Đảng ủy Văn phòng TCT Dầu khí Việt Nam,
Việt “tròn” (biệt danh mà bạn bè đặt cho Phan Quốc Việt) tự dưng rẽ ngang,
thành lập Công ty Đào tạo và Tư vấn Tâm Việt, chuyên giảng dạy về các “kỹ năng
mềm”. “Mẹ tôi khóc rưng rức đấy. Thấy ông con trai đang từ đi ô tô về thăm
mình, bỗng chuyển sang đi xe buýt mà - anh nửa đùa nửa thật bảo. Chỉ có bố tôi
(ông cụ có 60 năm tuổi Đảng) là ủng hộ tôi thôi”.
Làm tâm sang hơn, nâng tầm
cao hơn
- Vì sao anh đặt tên cho
công ty của mình là “Tâm Việt” nhỉ?
À, tôi chơi chữ đấy. Tâm
Việt, mà viết không dấu cũng có thể hiểu là “tầm Việt”. Khẩu hiệu của chúng tôi
là “Làm tâm người Việt sáng hơn - Nâng tầm người Việt cao hơn”. Tôi “khoe” thêm
nhá: tôi còn liên quan đến một số trung tâm và công ty khác có tên là Đức Việt
(thuộc Hội Khuyến học Việt Nam
- Bỏ con đường hoạn lộ
đang rộng mở để làm chủ một doanh nghiệp không lớn, lại không “thèm” nhận lương
Chủ tịch HĐQT, TGĐ trong suốt mấy năm qua, việc này không dễ hiểu đối với nhiều
người đâu…
Chính xác là 8 năm đấy. Tôi
làm trước hết vì tôi thích thế. Sở thích của tôi là nói trước công chúng, giao
tiếp và thuyết phục mọi người. Tôi thích… nói lắm. Bây giờ có hôm tôi đi dạy
suốt từ 8h sáng đến tận 10h tối mà thấy rất sướng, dù có người bảo tôi làm như
lao động khổ sai!
Tâm Việt giờ đây vẫn còn là
một công ty không lớn, nhưng cũng không quá bé hoặc vô danh. Chị thử lên mạng
Google tra mà xem, sẽ thấy khoảng 90.000 kết quả tìm kiếm về Tâm Việt đó. Chúng
tôi đã tổ chức được 3.000 lớp học về 10 kỹ năng cơ bản, tôi gọi là kỹ năng
“mềm” (kỹ năng lãnh đạo, văn hóa tổ chức, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng lắng nghe
và tư duy tích cực, kỹ năng đàm phán, bán hàng, lập kế hoạch kinh doanh)… Cho
dù là ở cương vị nào, quản lý nhà nước hay doanh nghiệp, đó đều là những kỹ
năng hết sức cần thiết.
Có nguyên liệu ngon mà chẳng
biết nấu thì chẳng có canh!
- Anh xuất thân là cử
nhân địa vật lý, rồi lại lấy bằng Tiến sĩ Toán – Lý, sao lại oái oăm đi dạy
người ta về kỹ năng mềm?
Tôi nói thẳng tuột nhé, ý chị
tức là tôi không được đào tạo căn bản về kỹ năng, nhưng lại đi dạy chứ gì? Tôi
xuất thân là người làm khoa học cơ bản, nhưng cũng đã theo học rất nhiều khóa
đào tạo về quản trị kinh doanh quốc tế, lãnh đạo và huấn luyện chuyên nghiệp,
quản trị nhân sự… chưa kể các khóa đào tạo ngắn hạn khác về kỹ năng. Tôi có
bằng giảng viên chuyên nghiệp quốc tế. Nói chung, tôi có thể tự hào là người
chịu khó học hỏi, chịu khó tích lũy kinh nghiệm sống. Tham gia bất cứ một khóa
học nào tôi cũng… hỏi kịch liệt. Đến nỗi có lần người ta phải “đuổi” khéo tôi
ra vì tôi hỏi nhiều quá. Và các vị trí công tác mà tôi từng trải qua cũng rèn
giũa và cho tôi rất nhiều kinh nghiệm. Nhưng giấy chứng nhận cao nhất là sự tin
tưởng của khách hàng. Họ thấy mình đem đến cho họ những điều có ích thì mới
chịu bỏ tiền ra đi học chứ!
Còn vì sao chọn các kỹ năng
mềm để dạy chứ không chọn các thứ khác, là vì tôi thấy nguồn nhân lực của ta -
từ nhà quản lý cho đến người lao động - đang rất thiếu đúng những thứ đó. Bạn
có thịt, có rau, có muối, tiêu… nhưng không biết cách nấu canh thì cũng sẽ
không có món canh. Hoặc là không có món canh ngon mà ăn.
Những giáo sư tiến sĩ trong
nhà trường rất giỏi về lý thuyết nhưng có thể chưa nhiều kinh nghiệm giải quyết
những khúc mắc nảy sinh trong thực tế - những thứ mà chỉ có những người “nằm
trong ruột doanh nghiệp” như tôi mới biết được.
- Mỗi lớp học của anh có
thời gian học rất ngắn. Có vẻ như anh tổ chức đào tạo theo kiểu “ngắt ngọn” một
cách rất… thực dụng?
Tôi không ngại người ta mắng
tôi thực dụng. Tôi khoái nữa là khác. Thực dụng đâu có xấu! Cái thị trường cần
thì ta cung cấp, có vậy thôi. Còn thời gian đào tạo ngắn, là vì chỉ cần chừng
ấy thời gian. Vấn đề là cách dạy chứ không phải thời gian dạy. Chị đến dự một
lớp của chúng tôi đi, cứ bảo với giảng viên là “thầy Việt mời tôi đến nghe”.
Một điều nữa chứng minh tính
“thực dụng” của tôi nhé: đội ngũ giảng viên ở Tâm Việt đều do chúng tôi lựa
chọn, đào tạo (tất nhiên là trên nền kiến thức căn bản của họ).
Chị “chê” tôi thực dụng,
nhưng không phải lúc nào tôi cũng tính toán so đo về tiền nong (cười). Tôi đã
viết một giáo trình, cố gắng trình bày lại thật súc tích, dễ hiểu những điều
tôi đã giảng dạy (mà có lần tôi đã được trả tới 1.500 USD một ngày đi dạy đấy).
Tôi rất mong giáo trình này được xuất bản và sử dụng trong các trường đại học
và đào tạo nghề, hy vọng đem đến những điều có ích cho tất cả những ai quan
tâm. Điều rất đáng tiếc đối với thị trường lao động Việt Nam là chúng ta dường
như “quên mất” việc đào tạo các “kỹ năng mềm” cho người lao động. Và tôi hứa
sẽ… không đòi tác quyền(!).
- Những đối tượng nào
thường tìm đến học ở chỗ anh?
Tất cả những ai muốn có kỹ
năng làm việc tốt chứ không chỉ là bằng cấp! Nhiều cơ quan nhà nước, thậm chí
các trường đào tạo cán bộ của trung ương từng mời tôi giảng dạy. Tôi có nhiều
“học trò” nổi tiếng như ông Ba Sanh (ông Trần Minh Sanh, Chủ tịch UBND tỉnh Bà
Rịa - Vũng Tàu) hay anh Võ Văn Thưởng (Bí thư thứ nhất BCH Trung ương Đoàn TNCS
HCM). Nhiều doanh nghiệp nước ngoài có tiếng hoạt động tại Việt Nam như Canon,
Hewlett Pakard, Eurowindow, Bảo hiểm AIA… cũng đã mời tôi giúp đào tạo nhân sự.
Khách hàng là các doanh nghiệp Việt Nam cũng rất nhiều, đa phần là các doanh
nghiệp lớn.
- Thầy Thái Bá Tân có lớp
học tiếng Anh rất nổi tiếng, nơi mà nhiều sinh viên có thể đến “học nghèo” (học
miễn phí). Anh có chính sách như vậy không nhỉ?
À, tôi biết anh Tân, cùng quê
Diễn Châu, Nghệ An với tôi đấy! Học phí ở chỗ tôi không đắt, thông thường
khoảng 200.000 đồng cho 6 buổi học, có giảm giá cho học sinh, sinh viên. Ai mà
quê Diễn Châu, tôi còn giảm đặc biệt nữa! (cười lớn).
Cái được lớn nhất là làm
việc mình thích
- Anh có thể “bật mí” một
chút về kế hoạch của Tâm Việt trong năm 2010?
Quản trị cảm xúc. Tôi đang nỗ
lực để đưa ra môn học mới này, tất nhiên nó là mới đối với ta thôi. Thế giới
người ta đã nhận ra tầm quan trọng đặc biệt và ý nghĩa quyết định thành công
của “chỉ số thông minh cảm xúc” (EQ) từ lâu rồi.
- Ngẫm lại, sau gần 10 năm
bỏ vị trí đáng mơ ước trong một doanh nghiệp Nhà nước để lập nghiệp, anh được
gì, mất gì?
Cái được lớn lao nhất là tôi
cảm thấy sung sướng, được làm việc mình thích. Cái mất có lẽ là kiếm được ít
tiền hơn, chi tiêu phải cân nhắc hơn. Nhưng cái mất này dẫn đến cái được khác
là sinh hoạt, ăn uống điều độ, đâm khỏe ra, có thể nói hàng chục tiếng liền
trước học viên. Thực ra, tôi cũng mơ có ngày doanh nghiệp của tôi sẽ nổi tiếng
và làm ra nhiều tiền, nhưng tôi biết đầu tư vào lĩnh vực này là đầu tư dài hơi,
không thể kiếm được lợi nhuận nhanh. Rượu vodka chóng bốc, chóng tàn…
- Xin cảm ơn anh!
Có người nói với tôi, Việt
“tròn” là bậc thầy về “diễn”. Cũng phải thôi, vì nếu không anh làm sao dạy
người khác kỹ năng giao tiếp hay thuyết phục đối tác!? Tôi cũng đã bị anh
thuyết phục bằng cái chất hăng say, “máu lửa”, hơi… láu cá một tý (là tôi cứ
nói thật, vì biết anh sẽ không để bụng. Nếu không, đã chẳng phải người Diễn
Châu!).
(Theo Anh Thư // Báo Doanh nhân)
